33 C
Hanoi
Chủ Nhật, Tháng Mười 1, 2023

Quá cao cũng có thể gây … giãn tĩnh mạch. Nghiên cứu mới về các yếu tố nguy cơ của bệnh tĩnh mạch mạn tính.

- Advertisement -

Bạn càng cao thì càng có nhiều nguy cơ mắc giãn tĩnh mạch, đó là kết luận được rút ra từ nghiên cứu của Các nhà khoa học từ trường Đại học Y khoa Stanford sau khi phân tích gen của hơn 400.000 người nhằm tìm kiếm manh mối về nguyên nhân của bệnh suy tĩnh mạch mạn tính, một tình trạng bệnh lý phổ biến nhưng còn chưa được hiểu biết nhiều.

Các gen tham gia quy định chiều cao của một người có thể là gốc rễ của mối liên hệ giữa chiều cao và chứng suy giãn tĩnh mạch. Chúng cũng có thể cung cấp những ý tưởng mới để điều trị căn bệnh này.

Bác sĩ Nicholas Leeper, phó giáo sư phẫu thuật và nội khoa tim mạch tại đại học Stanford

Giãn tĩnh mạch (varicose veins) là thuật ngữ chỉ những búi tĩnh mạch giãn to, nổi ngoằn ngoèo trên da, thường thấy ở chi dưới. Có khoảng 30 triệu người Mỹ mắc phải chứng bệnh này. Đa phần trong số đó chỉ cảm thấy không thoải mái về mặt thẩm mỹ, tuy nhiên trong nhiều trường hợp, các triệu chứng khó chịu như đau, tức nặng chân, và biến đổi da có thể xuất hiện. Một tỉ lệ nhỏ bệnh nhân có thể hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu, là những cục máu đông nằm trong lòng một hoặc nhiều tĩnh mạch ở hệ sâu của chân.

Các biểu hiện của chứng suy giãn tĩnh mạch
Các hình thái khác nhau của bệnh tĩnh mạch mạn tính: tĩnh mạch mạng nhện (hình A), giãn tĩnh mạch mạng lưới (hình B), búi giãn tĩnh mạch nông (hình C) và búi giãn kèm theo huyết khối bên trong (hình D)

Điều đáng kinh ngạc ít được biết đến

Không có một liệu pháp nào có thể ngăn chặn hoặc đảo ngược tiến trình tĩnh mạch bị suy giãn. Việc điều trị chủ yếu giới hạn ở các phương pháp phẫu thuật lột bỏ tĩnh mạch, hoặc tiên tiến hơn là các thủ thuật xâm lấn tối thiểu như can thiệp laser nội tĩnh mạch, sóng cao tần hoặc keo sinh học. Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng với các thông tin mới mà nghiên cứu đem lại, chúng ta có thể ngăn chặn từ gốc tiến trình suy tĩnh mạch nhờ can thiệp vào quá trình dịch mã của các gen gây bệnh.

- Advertisement -

♥ Đọc thêm: Điều trị suy giãn tĩnh mạch bằng keo sinh học

Nhóm nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ UK Biobank, một dự án dài hạn nghiên cứu bệnh tật và kho dữ liệu di truyền của nửa triệu người. Họ sử dụng phân tích dịch tễ học kết hợp với công nghệ máy học (machine learning) để đánh giá yếu tố nguy cơ mắc suy giãn tĩnh mạch của 413.519 tình nguyện viên. Ngoài ra, họ cũng sàng lọc các dấu hiệu di truyền bằng cách sử dụng các nghiên cứu liên kết gen ở 337.536 người tham gia, trong đó có 9577 người mắc bệnh tĩnh mạch mạn tính. Nghiên cứu xác nhận một lần nữa rằng các yếu tố nguy cơ đã biết của bệnh như tuổi tác, phụ nữ, thừa cân béo phì hoặc có tiền sử huyết khối tĩnh mạch sâu đều là chính xác.

Nghiên cứu cũng tìm ra những yếu tố nguy cơ mới như tiền sử phẫu thuật ở chân, tiền sử gia đình, lười vận động, hút thuốc lá và sử dụng liệu pháp hormon. Và bất ngờ nhất, đó là mối tương quan giữa chiều cao với chứng suy giãn tĩnh mạch.

liên quan giữa các yếu tố khác và suy giãn tĩnh mạch
Tương quan giữa suy giãn tĩnh mạch và các yếu tố nguy cơ

Chiều cao và giãn tĩnh mạch

Trong một nghiên cứu di truyền lớn như thế này, các nhà khoa học sử dụng những nghiên cứu về liên kết gen ở bộ gen người để đánh giá xem sự biến đổi DNA có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một bệnh cụ thể nào đó hay không. Với kĩ thuật này, nhóm nghiên cứu đã xác định được 30 vùng trên bộ gen có liên quan đến chứng giãn tĩnh mạch. Ngoài ra, công nghệ máy học, một dạng trí tuệ nhân tạo, cũng được sử dụng để phát hiện bất cứ yếu tố nguy cơ nào chưa được biết đến trước đây.

Những phương pháp này đại diện cho một hướng tiếp cận mới trong nghiên cứu khoa học. Bạn bắt đầu mà không có một giả thuyết nào về cơ chế bệnh sinh, và tìm kiếm một thứ hoàn toàn chưa được biết tới. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đưa ra 2716 yếu tố dự đoán về nguy cơ suy giãn tĩnh mạch trong thuật toán máy học. Sau đó, trí tuệ nhân tạo sẽ phân tích và tìm ra những yếu tố dự đoán mạnh nhất nguy cơ mắc chứng giãn tĩnh mạch.

Giáo sư Erik Ingelsson, đồng tác giả của nghiên cứu

Ngoài chiều cao, thuật toán máy học còn cho biết điện trở sinh học, một đại lượng đo mức độ cơ thể cản trở dòng điện, cũng là dấu hiệu dự đoán mạnh mẽ của bệnh tĩnh mạch mạn tính.

Khi chiều cao được máy học đề xuất như một yếu tố nguy cơ của bệnh, các nhà nghiên cứu đã tiến hành những phân tích sâu hơn để xem liệu đó có phải là chính xác hay không. “Kết quả phân tích của chúng tôi cho thấy chiều cao là một nguyên nhân, chứ không chỉ là yếu tố  tương quan, một cơ chế cơ bản dẫn đến chứng suy giãn tĩnh mạch” Giáo sư Ingelsson cho biết.

♥ Đọc thêm: Bệnh chàm tĩnh mạch

- Advertisement -
Nguyễn Hoàng Sơn
Nguyễn Hoàng Sơnhttps://bshoangson.com/
Bác sĩ chuyên khoa I chuyên ngành Chẩn đoán hình ảnh tại Đại học Y Hà Nội. Hiện đang làm việc tại Hà Nội

ĐỌC THÊM

Nhận thông báo qua Email
Nhận thông báo cho
guest

0 Góp ý
Phản hồi trích dẫn trong bài viết
Xem tất cả bình luận

CỘNG ĐỒNG Y HỌC THÚ VỊ

6,000FansLike
5,000FollowersFollow
3,500SubscribersSubscribe
- Advertisement -

BÀI MỚI

0
Nếu thích bài viết, hãy để lại bình luận bạn nhé!x