Một nhóm các nhà nghiên cứu hợp tác đa trung tâm tại Hoa kỳ và Nhật Bản đang phát triển một loại vaccine thế hệ mới giúp hệ thống miễn dịch tiêu diệt các tế bào ung thư bằng cách vượt qua “hàng phòng thủ” của khối u. Trong bài báo xuất bản trên tạp chí Nature, nhóm nghiên cứu đã mô tả loại vaccine mới và tác dụng của chúng trên chuột thí nghiệm và khỉ Rhesus.
Hiện nay, các công cụ phổ biến nhất để điều trị ung thư có thể kể đến là phẫu thuật, hóa chất và xạ trị. Vaccine phòng ung thư là một liệu pháp mới và đầy hứa hẹn. Lấy ví dụ, vaccine phòng HPV đã được chứng minh làm giảm nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung và một số loại ung thư khác. Những nỗ lực nghiên cứu khác đối với các vaccine nhắm vào kháng nguyên peptid cũng đã được chứng minh là có hiệu quả, nhưng chỉ trong một số trường hợp hạn chế. Trong nỗ lực mới nhất này, các nhà khoa học đã phát triển một loại vaccine “tổng quát” hơn, có thể chống lại nhiều loại ung thư khác nhau, ở nhiều đối tượng bệnh nhân khác nhau.
♥ Đọc thêm: Vaccin phòng HPV : Chỉ cần một liều duy nhất ?
Loại vaccine mới hoạt động bằng cách “tước đoạt” một trong những cơ chế phòng thủ chính mà các khối u sử dụng, đó là khả năng ngăn tế bào lympho T và tế bào giết tự nhiên (NK cells) bám vào bề mặt của chúng thông qua loại protein đặc biệt gọi là MICA và MICB.
Tế bào lympho T và tế bào giết tự nhiên là những tế bào của hệ thống miễn dịch, có vai trò lớn trong việc kiểm soát nhiễm trùng, phát hiện và tiêu diệt các tế bào ung thư.
MICA và MICB là hai loại protein được sinh ra do tổn thương DNA ở các tế bào ung thư. Chúng được quan sát thấy trên màng tế bào ung thư của nhiều loại ung thư khác nhau. MICA và MICB đóng vai trò như một phối tử để kích hoạt các thụ thể trên bề mặt tế bào T và tế bào NK, qua đó khiến các tế bào miễn dịch này “nhận ra” và tiêu diệt tế bào ung thư.
Tuy nhiên, tế bào ung thư cũng “cao tay” không kém khi chúng có những cơ chế để ly giải protein MICA và MICB, làm giảm mật độ của hai loại protein này trên bề mặt của mình, giúp chúng lẩn trốn khỏi hệ miễn dịch.
Vaccine mới của nhóm nghiên cứu sinh ra kháng thể giúp ức chế quá trình ly giải MICA và MICB, làm tăng mật độ loại protein này, giúp tế bào lympho T và tế bào giết tự nhiên dễ dàng nhận diện tế bào ung thư hơn.
Cho đến nay, vaccine đã được chứng minh tính an toàn và hiệu quả trên mô hình chuột thí nghiệm và khỉ Rhesus. Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng có những bằng chứng cho thấy vaccine hoạt động tốt hơn khi kết hợp với xạ trị. Quá trình thử nghiệm trên người đang được nhóm nghiên cứu chuẩn bị trong thời gian tới.
♥ Đọc thêm: Lợi dụng “Stress oxy hóa” để tiêu diệt ung thư, một liệu pháp điều trị đầy hứa hẹn
♥ Đọc thêm: Xạ trị ung thư, những điều cần biết