U xơ tử cung được biết tới như một khối u lành tính trong cơ trơn của tử cung. Chúng thường xuất hiện dưới dạng tròn, ranh giới rõ, khi cắt ra có màu trắng hoặc màu nâu.
U xơ tử cung phổ biến hơn bạn nghĩ. Có khoảng 20% đến 80% phụ nữ phát triển u xơ ở độ tuổi 50. Trên toàn thê giới vào năm 2013, ước tính có 171 triệu phụ nữ bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này. Chúng thường được tìm thấy ở những phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Sự phát triển u xơ ở độ tuổi thanh thiếu niên ít thường xuyên hơn nhiều so với phụ nữ lớn tuổi. Sau khi mãn kinh, các khối u xơ thường giảm kích thước.
Những khối u xơ ác tính tương đối hiếm gặp và chúng không phát triển từ u xơ lành tính.
Mục lục
Nguyên nhân của u xơ tử cung
U xơ tử cung là rất thường gặp, nhưng đáng ngạc nhiên là nguyên nhân gây ra chúng chưa được xác định chính xác. Có một số yếu tố nguy cơ gây ra các khối u này, bao gồm:
- U xơ hay gặp ở người thừa cân, béo phì.
- Chúng phụ thuộc vào số lượng của hormon estrogen hoặc progesteron, bởi vậy hay gặp ở những phụ nữ nằm trong độ tuổi sinh đẻ.
- Yếu tố di truyền đang được nghiên cứu. Khoảng 50 % số bệnh nhân u xơ tử cung có sự bất thường về di truyền. Nếu một người mẹ có u xơ ở tử cung thì nguy cơ con mắc sẽ cao hơn gấp 3 lần so với một người mẹ bình thường. Phụ nữ da đen có nguy cơ mắc gấp 3-9 lần so với phụ nữ da trắng. Người ta cũng xác định được một số bất thường di truyền liên quan đến khối u xơ tử cung, ví dụ như hội chứng Reed (gây ra các khối u cơ trơn ở tử cung, tổ chức dưới da và ung thư tế bào thận).
Triệu chứng của u xơ tử cung
Có tới 50% phụ nữ bị u xơ ở tử cung nhưng hoàn toàn không có triệu chứng.
Bệnh nhân có thể tự sờ thấy khối u to ở vùng dưới rốn, một khối u lớn có thể đẩy ra ngoài cổ tử cung, âm đạo. Bụng có thể lớn hơn làm bệnh nhân nhầm tưởng rằng mình có thai !
Đau bụng, rong kinh, thiếu máu có thể có. Đau trong xuất thời gian giao hợp tùy thuộc vào vị trí của khối u xơ.
Đối với phụ nữ có thai chúng có thể là nguyên nhân dẫn tới sảy thai hoặc dọa sảy thai, ra máu âm đạo bất thường, đẻ non ở giai đoạn thai kì sau, cản trở sự phát triển của thai. Điều này lí giải cho việc 3% phụ nữ có u xơ tử cung không thể có con. Tuy nhiên phần lớn phụ nữ có u xơ ở tử cung đều có quá trình thai nghén bình thường.
Tại sao sự có mặt của u xơ tử cung dẫn tới vô sinh? Có nghiên cứu cho rằng một khối u ở vị trí dưới niêm mạc có thể làm cản trở chức năng của niêm mạc ảnh hưởng tới sự làm tổ của phôi.
♥ Đọc thêm: 17 cách tự nhiên để tăng khả năng có thai
Các rối loạn cùng tồn tại
U xơ dẫn đến chảy máu âm đạo nhiều dẫn đến thiếu máu, thiếu sắt.
Do tác động của áp lực, các vấn đề về đường tiêu hóa như táo bón và đầy hơi có thể xảy ra. Sự chèn ép của khối u vào niệu quản có thể dẫn đến thận ứ nước.
U xơ cũng có thể xuất hiện cùng với lạc nội mạc tử cung. Lạc nội mạc trong cơ tử cung (Adenomyosis) có thể bị nhầm lẫn với hoặc cùng tồn tại với u xơ tử cung.
♥ Đọc thêm: Hướng dẫn bổ sung sắt cho bà bầu đúng cách
Vị trí và sự phát triển của khối u
Vị trí và sự phát triển của khối u là những yếu tố chính xác định xem khối u đó có dẫn tới những triệu chứng hay biến chứng không.
Một khối u nằm trong buồng tử cung có thể kích thước nhỏ nhưng lại gây ra triệu chứng rõ rệt, trong khi một tổn thương nằm ở “xa” kích thước có thể to nhưng lại không gây triệu chứng.
Dựa vào vị trí của khối u xơ, người ta phân loại ra:
- U xơ dưới thanh mạc: chúng nằm trên bề mặt của tử cung, có thể phát triển lồi ra ngoài và được gắn vào bề mặt tử cung bởi một mảnh mô tạo thành cuống.
- U xơ trong cơ tử cung: ban đầu có thể là những khối u nhỏ, có thể sau kích thước tăng dần theo thời gian và bị đẩy lồi vào trong.
- U xơ dưới niêm mạc: là loại phổ biến nhất, chúng nằm trong cơ bên dưới nội mạc tử cung và làm biến dạng khoang tử cung, một tổn thương nằm trong khoang tử cung có thể di chuyến xuống cổ tử cung.Những tổn thương ở vị trí này có thể dẫn tới rong kinh và vô sinh, hiếm muộn.
- U xơ cổ tử cung: nằm ở thành của cổ tử cung.
Hiếm khi u xơ được tìm thấy ở trong những cấu trúc hỗ trợ như dây chằng rộng, dây chằng tròn và dây chằng tử cung.
U xơ tử cung có thể đơn lẻ hoặc nhiều khối, khi có quá nhiều khối u thì chúng được gọi là u xơ tử cung lan tỏa.
Chẩn đoán u xơ tử cung
Chẩn đoán có thể được thực hiện bởi việc thăm khám lâm sàng vùng tiểu khung và dựa vào các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ.
Điều trị u xơ tử cung
Hầu hết các khối u xơ không cần điều trị trừ khi chúng đang gây ra các triệu chứng. Sau khi mãn kinh, u xơ thường tự giảm kích thước, và việc chúng gây ra vấn đề là điều bất thường.
U xơ của tử cung có triệu chứng có thể được điều trị bằng cách:
- Dùng thuốc để kiểm soát các triệu chứng.
- Dùng thuốc nhằm mục đích thu nhỏ kích thước khối u.
- Dùng sóng siêu âm để phá hủy khối u
- Đốt sóng cao tần khối u
- Cắt bỏ tử cung một phần hoặc toàn bộ (tùy thuộc vào kích thước khối u)
- Nút động mạch tử cung
Hãy gặp bác sĩ của bạn để được tư vấn về phương án điều trị phù hợp cho bản thân.
Chế độ ăn dành cho bệnh nhân u xơ tử cung
Chế độ ăn nhiều hoa quả , rau xanh giúp làm giảm sự phát triển của khối u.
Thực phẩm chứa nhiều vitamin D trong chế độ ăn cũng có thể làm giảm tốc độ phát triển của khối u.
Các vitamin A,C,E, phytoestrogens, carotenoids, thịt, cá, bơ, thực phẩm chế biến từ sữa có thể có tác dụng nhưng chưa được chứng minh rõ ràng bằng các nghiên cứu đáng tin cậy.
U xơ tử cung có thể trở thành ung thư không?
Khoảng 1 trong số 1000 tổn thương u xơ trở thành ác tính, được gọi là u leiomyosarcoma của cơ tử cung. Dấu hiệu cho thấy tổn thương có thể là ác tính là sự phát triển nhanh của khối u sau thời kỳ mãn kinh.
Có một số tình trạng hiếm gặp mà u xơ di căn. Chúng vẫn phát triển theo kiểu lành tính, nhưng có thể gây nguy hiểm tùy theo cơ địa. Trong một số trường hợp cực kỳ hiếm, u xơ ở tử cung có thể biểu hiện như một phần hoặc triệu chứng ban đầu của bệnh u bạch cầu di truyền và hội chứng ung thư tế bào thận.
