16 C
Hanoi
Thứ tư, Tháng hai 19, 2025

Vaccin phòng sốt xuất huyết: sẽ có đột phá trong năm 2020?

- Advertisement -

  STAT – một tạp chí chuyên về khoa học và dược phẩm của Mỹ đã đưa ra dự đoán về những tiến bộ của Vaccin phòng sốt xuất huyết trong năm mới, và xem đây là một trong 3 thách thức về công nghệ y học lớn nhất của năm 2020.

   Đã từ lâu, thế giới cần đến một loại Vaccin an toàn và hiệu quả để phòng tránh sốt xuất huyết – căn bệnh gây ra do virus Dengue lây truyền qua trung gian là muỗi. Theo WHO, ước tính mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 100 triệu người mắc sốt xuất huyết được ghi nhận tại các cơ sở y tế (con số thực tế có thể cao hơn gấp 3-4 lần). Hiện nay, 128 quốc gia trên thế giới có sự xuất hiện và lưu hành của virus Dengue.

tình hình bệnh sốt xuất huyết năm 2019 toàn cầu
Thống kê số ca mắc sốt xuất huyết năm 2019 trên toàn thế giới.

 “Biệt danh” của sốt xuất huyết: Breakbone fever (cơn sốt gãy xương) cho thấy người mắc nó sẽ cảm thấy tệ đến mức nào. Bệnh nhân sẽ phải đối mặt với sự mệt mỏi và đau nhức khắp cơ thể. Đa phần sẽ hồi phục, nhưng một tỉ lệ người mắc có thể tiếp tục diễn tiến nặng hơn với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là nguy cơ tử vong.

♥ Đọc thêm: Infographic đầy đủ nhất về sốt xuất huyết Dengue

- Advertisement -

   Việc thiết kế một loại Vaccin phòng sốt xuất huyết thực sự là một thách thức đối với các nhà khoa học. Có 4 type virus Sốt xuất huyết được đánh số từ DENV-1 đến DENV-4. Khi nhiễm một type virus Dengue, cơ thể sẽ sinh ra miễn dịch đối với loại virus đó nhưng đáng tiếc là không thể có miễn dịch chéo với 3 loại virus còn lại. Trớ trêu thay, trên thực tế lâm sàng, chính những người đã từng mắc sốt xuất huyết trước đó lại là đối tượng có nguy cơ cao tiến triển nặng khi mắc bệnh lần thứ 2.

   Vì lẽ đó, một số nhà khoa học lo lắng về Vaccin phòng sốt xuất huyết nếu được tiêm cho những trẻ em chưa từng mắc bệnh, cơ thể sẽ phản ứng như thể đây là lần nhiễm virus đầu tiên và như thế sẽ có thể tiến triển bệnh nặng hơn nếu trẻ mắc sốt xuất huyết sau khi được tiêm phòng (vì không có một loại vaccin nào có thể đảm bảo phòng bệnh được 100%).

   Người tiên phong trong công cuộc sản xuất Vaccin phòng sốt xuất huyết là Hãng dược phẩm Sanofi Pasteur. Vaccin Dengvaxia của họ đã được nghiên cứu trong vòng 20 năm và được thử nghiệm về độ an toàn và hiệu quả trên người từ năm 2011 đến 2017. Việt Nam cũng là một trong số các quốc gia tham gia thử nghiệm này với 2400 trẻ được tiêm phòng. Trong năm 2019, FDA (Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ) đã cấp phép lưu hành cho Dengvaxia, nhưng với một phạm vi nhỏ trên thị trường. Người được tiêm phòng phải thỏa mãn 3 tiêu chí:

  1. Độ tuổi từ 9 đến 16 tuổi.
  2. Sống trong vùng sốt xuất huyết lưu hành.
  3. Trước đó đã ít nhất 1 lần mắc sốt xuất huyết.

   Hẳn nhiên là các điều kiện này đặt ra thách thức để đưa Vaccin phòng sốt xuất huyết vào triển khai đại trà. Người ta hy vọng về một loại vaccin dùng được cho nhiều lứa tuổi và không phụ thuộc vào việc đã mắc sốt xuất huyết hay chưa.

Vaccin phòng sốt xuất huyết Dengvaxia của Sanofi Pasteur
Vaccin phòng sốt xuất huyết Dengvaxia của Sanofi Pasteur

   Năm 2020, thế giới hứa hẹn sẽ được thấy loại Vaccin thứ hai sản xuất bởi tập đoàn dược phẩm Takeda Pharmaceuticals. Chưa rõ liệu loại vaccin mới này có khắc phục được những giới hạn của Dengvaxia hay không. Nhưng dữ liệu được hãng dược phẩm công bố vào tháng 11/2019 vừa qua cho thấy họ đã thử nghiệm và thu được kết quả trên những trẻ em 18 tháng tuổi, một tín hiệu khá đáng mừng.

   Hãng dược này cũng đã hứa sẽ công bố dữ liệu chính thức vào đầu năm 2020 về hiệu quả của Vaccin sau 2 năm thử nghiệm. Và với những hy vọng từ giới khoa học, nếu Vaccin này cũng chỉ sử dụng được trên phạm vi hẹp như Dengvaxia thì quả là một sự thất vọng lớn lao !

 Ứng viên thứ 3 trong cuộc đua sản xuất Vaccin phòng sốt xuất huyết được thiết kế bởi Học viện Quốc gia về dị ứng và truyền nhiễm Brazil. Vaccin này đang trong quá trình thử nghiệm giai đoạn 3 tại Brazil từ năm 2016. Có thể dữ liệu sơ bộ về thử nghiệm này sẽ được công bố trong năm 2020. Trên website chính  thức của thư viện Quốc gia về y khoa, dự kiến ngày thu thập dữ liệu cuối cùng của thử nghiệm này là tháng 6/2020, và do đó chúng ta hoàn toàn có thể chờ đợi trong năm này, các công bố về hiệu quả của Vaccin sẽ được đưa ra.

   Chúng ta cùng hy vọng trong “cuộc đua” này, thế giới sẽ có được một loại Vaccin phòng sốt xuất huyết hiệu quả, sử dụng được cho nhiều lứa tuổi và cho những người chưa từng mắc bệnh.

Nguồn : STAT

- Advertisement -
Nguyễn Hoàng Sơn
Nguyễn Hoàng Sơnhttps://bshoangson.com/
Bác sĩ chuyên khoa I chuyên ngành Chẩn đoán hình ảnh tại Đại học Y Hà Nội. Hiện đang làm việc tại Hà Nội

ĐỌC THÊM

Nhận thông báo qua Email
Nhận thông báo cho
guest

0 Góp ý
cũ nhất
mới nhất bình chọn nhiều nhất
Phản hồi trích dẫn trong bài viết
Xem tất cả bình luận

CỘNG ĐỒNG Y HỌC THÚ VỊ

6,000FansLike
5,000FollowersFollow
3,500SubscribersSubscribe
- Advertisement -

BÀI MỚI

0
Nếu thích bài viết, hãy để lại bình luận bạn nhé!x